Seizoenstafel : St. Michaël


Het St. Michael feest wordt gevierd op 29 september.

Sint Michaël en de draak

Sint Michaël was de aartsengel die een draak versloeg. De draak was gemaakt door boze donkere geesten om de hemel binnen te breken. Sint Michael nam met beide handen het licht van Gods troon en doopte zijn zwaard in het licht. Uit zijn zwaard schoten bliksemflitsen waarmee hij de draak uit de hemel verjoeg.
Het verhaal is later vermengd met Sint Joris en de draak; in een dorp leefde een draak. Elk jaar werd een jonge maagd opgeofferd aan de draak om hem koest te houden. Totdat het de beurt was aan de dochter van de koning. Er was geen ridder die zich meldde om de strijd aan te gaan, waarop Joris zich aanbood als vrijwilliger. Hij versloeg de draak. Als beloning werd hij tot ridder geslagen en mocht hij met de dochter van de koning trouwen. Dat laatste sloeg hij af, want hij hield teveel van zijn vrijheid, maar alsnog leefde iedereen voort zonder zorgen, want de draak was verslagen.

Beide vertellingen zijn 'verbeeldingen' van hetzelfde verhaal, van dezelfde boodschap. Daardoor raken ze wel eens wat vermengd met elkaar.

Oogstfeest

Later kreeg het de betekenis van oogstfeest. In het jaar 813 besloten de kerkvaders op het Concilie van Mainz (Duitsland) dat 29 september voortaan de feestdag zou worden voor de heilige aartsengel Michaël. Voor die datum werd gekozen, omdat er op die dag een basiliek in Rome werd gewijd aan de aartsengel Michaël. De kerk werd gebouwd op de plaats waar Michaël enkele maanden tevoren was verschenen. Al snel werd 29 september, de Michaëlsdag, een oogstfeest: men dankte op die dag Sint Michaël voor de goede oogst, die het mogelijk maakt om de koude wintermaanden, waarin de aarde met sneeuw is bedekt, te doorstaan.

Lees hier nog een herfstige blogpost

Symboliek

Voor mij staat St Michaël symbool voor de strijd die we met onszelf aan moeten gaan in deze tijd van het jaar. In de periode waarin de dagen donker worden en iedereen meer naar binnen gekeerd is, is het heel verleidelijk om je over te geven aan het zwaardere en sombere gevoel. We gaan meer nadenken over onszelf, over al die mensen in ons kringetje die er niet meer zijn, of er binnenkort niet meer zullen zijn. Of we denken aan wat nooit is geweest, maar wel had kunnen zijn. Dat laat zien hoe vergankelijk we zelf zijn en dat kan angstig zijn of een gevoel van zinloosheid geven, alsof we tegelijk met de vallende bladeren verdorren en vergaan.

Tijdens het feest van St. Michaël worden we uitgedaagd om het gevecht aan te gaan met die donkere, zware gedachten, ze niet de overhand te laten nemen. Ze te zien als gedachten, gedachten die ook weer voorbij gaan en niet jouw identiteit zijn. Treed ze tegemoet met het zwaard van het licht. 

Het St. Michaeël's feest vraagt ons om bepaalde aspecten in ons te laten verdorren en vergaan, om daarna - in de lente - weer in knop te komen en te gaan bloeien. En dat kan voelen als een strijd.

Warme groet,
Anita


Ps: zie je het egeltje van een kastanjeomhulsel? Die maakte dochter Gemma, zo uit zichzelf. Daar had ze geen pinterest voor nodig :-).

Meer lezen?


Bronnen: beleven.org

Nieuwetijdskind.com
8

Op

Zaterdag had ik niet zo'n goeie dag. En dan druk ik me neutraal uit. Dat begon al op donderdag met een verkoudheid die ik overgenomen had van de kinderen en met de dag erger werd.
Vrijdag ging ik naar de supermarkt voor 3 dingetjes. Ik kwam thuis met 8 dingetjes, maar was een van die 3 vergeten. Bovendien vond ik thuis een boodschappenbriefje dat ik in de loop van de week had geschreven. Allemaal items die ik nu óók niet gekocht had. Zelfs niet per toeval.
Daarmee was de toon wel gezet voor de zaterdag. Bij alles wat ik wilde pakken, ontdekte ik dat het op was. De bananen, de roomboter, de gember, de suiker, het mosterdzaad, de pasta, de shampoo. En dan noem ik nog maar even niet de ingrediënten voor een cheesecake die ik wilde maken. Na twee boodschappenrondes was ik nòg wat vergeten. Allemaal ingrediënten die ik normaal in huis heb. Tegen koffietijd verzuchtte ik dramatisch 'alles is op!'

Ik moest denken aan een stukje dat ik ooit geschreven had, maar nooit geplaatst heb (vanwege de dramatiek). Ik pakte het erbij en zag dat bijna dezelfde items voorbij kwamen. Dat werkte relativerend. Alles keert terug, zowel het positieve als het negatieve. Nu is de kast leeg, later weer gevuld.

Op

De roomboter is op, de zilvervliesrijst is op. 
De basmatirijst is op. 
De vaatwastabletten zijn op. 
De bananen zijn op. 
Het geld is op. 
Mijn geduld is op. 
De hoestdrank is op. 
Mijn energie is op. 
Ik ben op. 


9

Een kastje per dag: de oven schoonmaken

Toen ik maandag een brood bakte en een scherpe lucht de keuken en de kamer vulde en het een beetje mistig werd (de rookmelder ging nog net niet af), besloot ik de oven ook schoon te maken met dat felgele wonder. Uit mijn ooghoek had ik namelijk gezien dat je met een citroen ook heel goed je oven schoon kunt maken. (zie hier) Overigens was het niet mijn brood dat aanbrandde, maar lag er nog een ander restje in de oven dat die geur en rook verspreidde.

Na het enorme succes van de citroen en de vaatwasser (zie hier), voelde ik mij onoverwinnelijk. Die citroen zou wel eens een vast onderdeel in de keuken kunnen gaan worden. Mijn verwachtingen waren hooggespannen.
Ik zou slechts schijfjes citroen in een ovenschaal in de oven hoeven doen...als het sap gaat verdampen, weekt dit het vet los....


Mijn oven was in niet zo'n best humeur:



Helaas was dit niet het succes dat ik er van verwachtte. Het had zo mooi kunnen zijn...
Dus maar weer een bus mr muscle uit de kast gepakt. Dat ruimde al wel veel op.

Ondertussen zocht ik naar een alternatief, een milieu-en mensvriendelijker alternatief. Ik kwam deze tegen en volgde alle stappen: blauwe dreft, baksoda, azijn. Het bruiste inderdaad goed, maar niet genoeg om de oven mee schoon te krijgen. De geur was overigens heel veel aangenamer dan de mr. muscle.





Ik spoot er uiteindelijk het laatste restje mr. muscle op. Nu is in ieder geval dat gezicht verdwenen.
Misschien dat ik er nog een rondje baksoda aan waag, maar na drie dagen die oven poetsen vind ik het eerst wel even genoeg.


Tips welkom!
20

Waarom fabels zo leerzaam zijn voor kinderen

De meiden hebben de kleutertijd definitief achter zich gelaten. Het onbevangene verdwijnt stukje bij beetje, maar gelukkig nog niet helemaal.
Nu ze in groep vier zitten zie ik dat de invloed van de buitenwereld groter wordt. D.w.z ze gaan belangrijker vinden wat de buitenwereld doet en zegt. Ze kopiëren vaker wat andere kinderen zeggen 'vet makkie', 'nou en?!', '...dat is kinderachtig.' Ze worden zich steeds meer bewust van zichzelf en de reactie van anderen.
Voor kinderen in die leeftijd is dat een groot spanningsveld. Ze gaan zich spiegelen aan vriendjes en vriendinnetjes, maar willen ook hun eigenheid bewaren.

Dat gegeven ervaar ik als heel specifiek voor groep 4. De leeftijden zijn ook heel uiteenlopend en ik zie dat de oudste kinderen al veel meer 'oudere' voorkeuren krijgen, het hele speelse gaat er af. De eigenheid van kinderen komt veel duidelijker naar voren, evenals de hebbelijkheden en de onhebbelijkheden. Ik ging er wat over lezen, o.a. over wat de antroposofie er over zegt en daar las ik dat fabels voor deze leeftijdscategorie heel leuk en leerzaam zijn. Lachen over hoe een gulzige vos zich volvreet in een holle boom en er dan niet meer uit kan omdat zijn buik te dik is.

Verhalen met dieren doen het in het algemeen goed bij kinderen, maar fabels in het bijzonder.
Door dieren menselijke eigenschappen toe te dichten, kunnen kinderen zich er wel in herkennen, maar hoeven ze zich er niet mee te identificeren. Soms is een vos sluw is, maar soms komt hij bedrogen uit. Als kinderen een klasgenootje hebben dat probeert iedereen te slim af te zijn, dan is het fijn om te lezen over hoe er ook een dag komt waarop dit anders zal zijn. Soms betreft het ook henzelf, dan worden ze door een fabel als het ware terecht gewezen, maar ze lijden geen gezichtsverlies, want het overkomt een dier. En een dier is uiteindelijk geen mens. En wat met dierenverhalen niet onbelangrijk is; er is plek voor elk dier. Ieder dier heeft zijn eigen waardevolle eigenschappen.

Ik ging op zoek naar geschikte fabelverhalen en vond al snel De fabels van Aesopus.
Aesopus?! Ik had nog nooit van die beste man gehoord, maar het schijnt dat zijn fabels al 2500 jaar verteld worden. Het schijnt dat Aesopus als slaaf op Samos werkte en de mensen goed observeerde. En zoals de uil in de Fabeltjeskrant als zei: 'dieren zijn precies als mensen..'



Deze fabels zullen niet onbekend voorkomen:

De mug en de leeuw (dit deed mij overigens denken aan het toffe prentenboek Vliegensvlugge vlieg.)
De haas en de schildpad
De vos met de volle buik
De jongen die 'wolf' riep
De vos en de braamstruik
De vos en de ooievaar

De fabels van Aesopus is een prachtige uitgave! De teksten zijn bewerkt door Imme Dros. Op elke bladzijde staat een verhaal met een prent. De illustrator heeft heel grappige details in de prenten verwerkt. Zo heeft de herder op de dorre Griekse vlakten (van 2500 jaar geleden) een mobiele telefoon.

Aan het eind van elke fabel staat een tweeregelige wijze les. Allemaal een waarheid als een koe. Allemaal na 2500 jaar nog even actueel, want menselijk gedrag verandert niet wezenlijk.

Bijvoorbeeld:
Ook als je een reus verslaat
wacht gevaar je vroeg of laat

Wees een ander niet tot last
zorg zelf voor een volle kast

Blijf jezelf, speel niet voor iemand
die je niet bent, dat gelooft niemand

Wie balkt zal wel een ezel zijn
al draagt hij kleren van satijn

Wie uit is op je ondergang
vindt eerlijk spel van geen belang

Wees zo groot of wees zo klein
als je werkelijk hoort te zijn

De meiden luisteren heel graag naar de fabels. Soms leggen we een fabel nog wat extra uit, maar over het algemeen pikken ze de symboliek heel goed op.
En, niet onbelangrijk, ik vind het zelf ook heel leerzaam, al die wijze levenslessen. Had ik dat 2500 jaar geleden maar gelezen.

8

Een kastje per dag: de vaatwasser schoonmaken

Het eerste kastje waar ik over blogde in 2012 was de vaatwasser. Toen was de vaatwasser nog geen jaar oud en ik verbaasde me over de vieze prut die er aan de rubber randen zat.

Nu was het de hoogste tijd om de vaatwasser weer eens uitgebreid onder handen te nemen. Tussendoor boende ik ook wel wat, niet dat je denkt dat ik er drie jaar niets aan gedaan hebt en dat je mocht je hier op de thee komen bedenkelijk naar je glas kijkt.
Af en toe zag ik op pinterest uitgebreide schoonmaakinstructies voorbij komen, vandaar dat ik mijn apparaat ook eens uitgebreid wilde poetsen.

Met een tandenborstel boende ik de randen, veegde met een doek en een sopje van Hara de randen en de scharnieren goed schoon. Ik maakte ook de buitenkant schoon, nam meteen de plint mee en het gootsteenkastje ernaast. Tot slot deed ik wat ik nog nooit eerder deed: een citroen in de vaatwasser.
Ik sneed 'm in schijfjes en deed de schijfjes in het bestekbakje en draaide vervolgens een normaal programma. Ik kwam er toen ook achter dat ik de machine waarschijnlijk al heel lang niet op het optimale programma heb gedraaid...dat verklaart misschien waarom er soms restjes in het filter achterblijven. Dat, en de goedkope vaatwastabletten.

Toen het programma klaar was en ik de deur opentrok, kwam een heerlijke frisse citroenlucht mij tegemoet en de deur blonk als nieuw! Deze eenvoudige schoonmaakmethode is beslist voor herhaling vatbaar.


bij de scharnieren blijft veel vuil achter


citroen in de bestekbak

na afloop blinkt de deur je tegemoet

de scharnieren ook weer schoon


13

Deze week; een taart, spelende kinderen, een hond en een publicatie

Deze week was nat. Heel erg nat. Gisteren kwamen de meiden en ik als drie verzopen katjes terug van school. Ik had vanuit het werk nog snel-snel boodschappen gehaald, maar ik was erg laat op het schoolplein. Dat nam Ellie me niet in dank af. Thuis iedereen lekker het huispak aan.
Ik ben blij dat ik vorige week nog twee broeken in de opruiming heb gekocht voor mezelf. Weliswaar uit de voorjaarscollectie, maar wel lekker warm.

Zondag kwam zwager met zijn nieuwe hond Myla op visite. Zijn vorige hond heeft hem ruim 16 jaar gezelschap gehouden. Dan is het opeens wel heel stil in huis zonder hond....gelukkig brengt Myla daar nu verandering in. Het is in ieder geval een schatje. De meiden hebben erg leuk met haar gespeeld. Zowel hond als kinderen waren na een paar uur uitgeteld.



Het Heel Holland Bakt - seizoen is weer begonnen. En omdat kijken naar HHB niet zo leuk is, als je zelf op de bank zit met een digestive koek, maak ik er iets lekkers bij. Deze keer een (no bake) ayurvedische taart. Het recept komt uit Koken voor de zintuigen. Het staat in het boek als nagerecht, maar dat begrip nemen we ruim. Met een bodem van dadels en amandelmeel, laagjes met kokosmeel en ananas, peren, yoghurt, frambozen, agaragar. Verrukkelijk!



Maandag had ik niet veel puf, dus schroefde het werktempo wat lager. Wel maakte ik de vaatwasser schoon. Daarover morgen meer.



Dinsdag voelde ik me energieker. Tussen de middag geluncht met een collega en een leuk gesprek gehad. Ik nam de Tosti XL. Het grappige was dat het broodje op de Engelse kaart gegroeid was naar een XXL.


 's Avonds ging ik even langs bij mijn ouders, even bijpraten en kijken hoe de nieuwe inbouwgashaard was geworden.

Ik probeerde weer eens zelf brood te bakken. Deze keer met een broodmix. Nu ben ik wel tevreden over het resultaat. Eens kijken hoe ik van daaruit verder kan werken naar een brood met losse ingrediënten. 





Vorige week waren Michel en ik niet zoveel avonden tegelijk thuis, dus geen gelegenheid om samen Orange is the new black te kijken. Deze week was er meer tijd voor. Ik kijk er graag naar, dat gevoel dat ik wil weten hoe het met die dames afloopt.

Ik ben weer begonnen met vaatdoekjes breien. Een poging om de cadeautjeskast te vullen met cadeautjes die geschikt zijn voor een gastvrouw. Het geeft me veel plezier, dat breien. In de loop van de dag kan ik me er al weer op verheugen om 's avonds op de bank te gaan breien.



Vanmorgen lag het nieuwe Meerlingen Magazine van de NVOM op de mat, met mijn inzending. Helaas was er geen plek voor foto's, maar gelukkig op dit blog wel. Het stukje heet Spiegelzuster en ik plaatste het hier in januari van dit jaar. Destijds had ik er ook foto's van het web bij, maar nu heb ik die foto's vervangen door foto's van onze eigen kinderen.



Gisteravond probeerde ik een recept van de site Smakelijck: nasi zonder pakjes en zakjes. Het was super geslaagd, ik heb er flink in gegeten. Dit recept mag blijven.



De meiden speelden veel thuis. Gemma is niet heel fit, vanmorgen had ze hoofdpijn en buikpijn. Ze is wel naar school, maar vanmiddag doen we het lekker rustig aan.
Dat komt mij ook wel goed uit, want ik bereid me weer voor op een weekend mediteren. Daar wil ik vanavond niet buiten adem binnenvallen.

Fijn weekend allemaal!
Anita

Ps: die laatste foto's heb ik er op gezet vanaf mijn ipad, maar die krijg ik niet gecentreerd.

3

De grappige dingen die kinderen zeggen #8

Dochter Ellie klaagt 's ochtends dat ze last heeft van haar voet.
Dramatisch 'ik kan er niet op staan!'
Op weg naar school hinkelt ze wat en jammert ze dat ze zo'n last van haar voet heeft.
Somber trekt ze de conclusie: 'ik denk dat ik met mijn verkeerde been uit bed ben gestapt.'
9

Een kastje per dag: wat zit er in de voorraadkast

Deze post wil ik al heel lang delen. Het kwam er gewoon niet eerder van. Nu eindelijk wel.
Doordat ik steeds meer zonder pakjes en zakjes ben gaan koken en bakken, werk ik met heel andere ingrediënten. Gek genoeg heb ik nu opeens heel veel pakjes en zakjes in de kast :-)
Al regelmatig ben ik aan het reorganiseren geweest, de laatste keer was sinds de komst van een nieuwe keukenmachine afgelopen zomer. Die machine wilde ik voor het grijpen hebben staan, dus een plek in de la was het meest handig. Dat betekende dat de bakingrediënten weer naar een andere kast moesten.


Wie hier al langer komt lezen, weet dat er af en toe nieuwe philipsapparatuur aan het huishoud arsenaal wordt toegevoegd. 


De ingrediënten voor bakken zitten nu in een la in de grote voorraadkast. Het was aanvankelijk nog een beetje rommelig en vol, maar inmiddels ziet het er al beter uit. 


In deze la heb ik nu alle bakvormen en de keukenmachine. 

Een voorraad aanleggen
Koken 'from scratch' en koken zonder vastomlijnde recepten vergt een hele andere aanpak. Om het mezelf makkelijker te maken stelde ik (al weer lang geleden) een lijst samen van producten die altijd handig zijn om in huis te hebben. Wanneer de Ekonoom weer verse groente heeft gebracht kan ik hiermee eigenlijk altijd wel een maaltijd samenstellen.
Het is nog een beetje een mengeling van traditionele producten die inmiddels als ongezond worden geschouwd (zoals geraffineerde suiker en bloem en meel) en een aanvulling van nieuwe gezondere producten (zoals amandelmeel, speltmeel, kokosbloesemsuiker). Met name voor bakken gebruik ik nog wel basterdsuiker vanwege de structuur en het bakeffect.

blik of pak tomaten (gezeefde, gepelde, in blokjes)
kleine blikjes tomatenpuree
fruit in pot of blik
mais
pesto
appelmoes
vis in blik
zelfgemaakte soepballetjes (in vriezer)
tortilla's

diverse soorten pasta:
penne, tagliatelle, spaghetti, macaroni van diverse graansoorten
couscous
rijst: zilvervlies, basmati, risotto, dessertrijst
linzen, kikkererwten

bonen in pot of blik:
kidneybonen, reuzenbonen, zwarte bonen

kokosmelk
houdbare melk
houdbare slagroom
houdbare kookroom

(spelt)bloem
tarwemeel, amandelmeel, kokosmeel, speltmeel, boekweitmeel
zelfrijzend bakmeel
pannenkoekmix
maizena
custard

noten: walnoten, hazelnoten, cashew, amandelnoten
gedroogd fruit: rozijnen, pruimen, krenten, abrikozen, dadels, vijgen, cranberries

suiker: witte, lichtbruine, donkerbruine basterdsuiker, (fijne) kristalsuiker, rietsuiker, ahornsiroop, honing, poedersuiker, kokosbloesemsuiker, palmsuiker

gist
bakpoeder
bakingsoda
vanille extract

mayonaise (Ton's majonais)
ketchup
olijfolie
kokosolie
keukenazijn, witte wijnazijn, balsamico azijn
gembersiroop
chilisaus

Daarnaast nog heel veel kruiden, maar die laat ik even buiten beschouwing.
Soms vallen er producten van mijn lijst af en soms komt er weer wat bij. Pasta wordt nog maar weinig gegeten hier in huis. Ellie lust geen bami, dus dat was al van het menu geschrapt en bij mij ligt het niet altijd even goed op de maag. Ik vermoed dat wanneer de macaroni op is, dat deze niet bijgekocht wordt. Vroeger werd er hier in huis nooit melk gedronken, dus voor die keer dat er pannenkoeken gemaakt werden kochten we verse melk. Maar ja, dan grijp je vaak mis. Sinds Michel de dag begint met pap, ben ik overgestapt op (biologische) houdbare melk. Ik wilde dat ik dat eerder bedacht had.

Bij Smakelijck staat ook een handige lijst, die is helemaal toegespitst op suikervrij en e-nummer vrij. Zover ben ik nog niet helemaal.
Hopelijk heb je er wat aan voor jouw eigen voorraadkast.

Lieve groet,
Anita
6

Isabel Allende - De Japanse minnaar

Ik heb iets met boeken over bejaarden en persoonlijke verzorgsters.
De boeken van Isabel Allende heb ik allemaal in bezit. Ik heb haar boeken altijd trouw gekocht, maar er staat nog wel wat ongelezen in de kast. Ze schrijft ook zoveel...
Volgens mij kocht ik als eerste Eva Luna. En dan is er nog Het huis met de geesten. Ik heb altijd gehouden van de spiritualiteit die in haar verhalen zit. Gek genoeg heb ik het nooit als zweverig ervaren, juist als heel aards. Maar dat komt misschien omdat voor mij het aardse en het hemelse onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.



De Japanse minnaar is Allende's nieuwste roman. Alma is een oude dame en woont in een bejaardentehuis. Het soort tehuis waar ik ook wel zou willen wonen, mocht het zover komen. Waar kunst, cultuur en yoga wordt beoefent. Waar biologisch, onbespoten en onbewerkt gegeten wordt. Kortom, helemaal in de huidige tijdsgeest.
Irina is een jonge vrouw met een getroebleerd verleden. Zij en Alma sluiten vriendschap. Via de kleinzoon van Alma worden de geheimen van beide vrouwen ontrafeld.

Twee vrouwen, twee minnaars, twee geheimen. 

Allende's schrijfstijl is goed terug te vinden in deze roman. Ze schrijft beeldend, liefdevol, vlot, verhalend en met een vleugje humor. Ik zat meteen goed in het verhaal.
Het enige wat ik er op aan te merken heb is dat de familiegeschiedenis van beide vrouwen bijna te vluchtig is beschreven. Hierdoor beklijft het niet helemaal. Ze had er gerust nog 200 pagina's meer over kunnen schrijven en de families wat meer geschiedenis kunnen geven.

Het verhaal deed me vanaf het begin denken aan een ander boek dat zich afspeelt in een bejaardentehuis, waarbij de verzorgster de verborgen geschiedenis van de bejaarde dame ontrafelt. Daar heb ik ook erg van genoten. Blijkbaar is het een genre voor mij? Voor wie nog niet eerder een boek van Ruth Rendell heeft gelezen is Het dertiende jaar een aanrader. Ruth Rendell overleed in mei van dit jaar.





13

Een kastje per dag: de badkamerkastjes

Die badkamerkastjes staarden me al weer een tijdje aan. Deze kastjes deed ik als een van de eersten in het opruimproject, al weer 3 jaar geleden. Ik hield het wel bij. Redelijk.
Deze week schreef Nicole van Huisvlijt over het kiezen van een geschikte kast voor je badkamer en dat inspireerde me om de mijne op te ruimen en schoon te maken.
En weet je, ze zien er niet alleen schoner en netter uit. Ze voelen ook schoner. Dus mocht je mij mijn badkamerkastjes zien aaien, dan weet je waar het door komt.


Voor:




 Na:




Die handdoekenkast komt van de Ikea. Hierover had ik een online gesprekje met Nicole. Het is volgens mij de meest geziene kast in badkamers. Maar nu ik er bewijs voor probeer te vinden op funda, kan ik niks vinden. Zul je altijd zien.

6

Langs het tuinpad van mijn vader

Ik luister graag naar de verhalen over mijn familie. Zowel mijn moeder als mijn vader vertellen er graag en veel over. Van mijn moeders kant ken ik meer verhalen, deze zomer wilde ik iets meer te weten komen over mijn vaders kant.

Zo heeft mijn vader vaak verteld over zijn opa en oma. Hoe hij daar als kind met zijn broers naartoe ging op de fiets. Hoe zijn oma altijd wel een klusje voor hem had. Kolen uit het kolenhok halen bijvoorbeeld. Of de appels die op zolder bewaard werden controleren op plekjes. Rotte appels er uit en vooral geen appels tegen elkaar laten liggen. Afdekken met kranten. Toiletpapiervellen scheuren van oude kranten en dan op een priem prikken. Tip: spies het vel papier niet in het midden...zo'n gaatje in het midden van het papier is niet zo handig later op het toilet.

Ondanks dat het huis waar zijn opa en oma in die tijd woonden niet ver was van waar wij woonden, had ik geen voorstelling van de omgeving. Volgens mijn vader was het in die tijd al vervallen. Mijn overgrootouders huurden het huis van een Duitse reder. Er is een luchtfoto van het boerderijtje. De foto is waarschijnlijk gemaakt in de tijd van de ruilverkaveling die plaatsvond in het Westerkwartier van de provincie Groningen. Vrij snel daarna is het huis gesloopt. Mijn overgrootouders verhuisden naar een dorp verderop. Ik heb mijn overgrootmoeder wel een keer gezien, dat herinner ik mij nog wel, hoewel ik toen een peuter was.

Wat dit uitstapje voor mij zo bijzonder maakt is dat voor een gemiddelde passant aan het landschap niets opvallends te zien is, maar mijn vader weet precies te vertellen langs welke boerderij een pad lag, waar ze langs moesten fietsen om er te komen. Welke sloot er al lag en welke weg nog niet.
Op de plek waar de boerderij heeft gestaan is nu een maisveld. Het veld loopt een beetje bol, daaraan kun je zien dat er een huis heeft gestaan.
De wegen zijn nu geasfalteerd, maar in de jeugd van mijn vader waren het zandwegen. Sommige wegen waren er nog niet.
Enorme veranderingen in het landschap en in de levensstandaard. En dat allemaal binnen een mensenleven.

Wanneer mijn vader bij het huis van zijn opa en oma kwam met zijn broers, dan werden ze altijd hartelijk welkom geheten door hun oma. 'Ach, jongens! Zijn jullie er, wat mooi. Hoe is het thuis? Alles goed?' (in het dialect dan, dat moet je er maar even bij denken :-)) En dan ging ze naar achteren, waar ze in zichzelf mompelde 'Och, nou zijn die jongens hier weer. Daar heb ik toch helemaal geen tijd voor. Wat moet ik daar nou weer mee beginnen. Wat moeten die nou weer eten?'
De muren in het oude huis stelden niets voor, het was zo gehorig als wat, dus de jongens konden haar precies verstaan.
Vervolgens kwam ze weer in de keuken en zei weer vrolijk: 'Och, jongens, wat mooi dat jullie hier zijn. Willen jullie een biscuit?'

Schrijf dat maar op, zei mijn vader tegen mij.
Bij deze.

de luchtfoto heeft best veel details. Op de heg ligt wasgoed op de bleek.
Excuses voor de onsmakelijke pleister. Ik heb een nieuwe keukenmachine....

langs die bomen liep een pad naar een boerderij achter op het land.
Van rechts kwam ook een zandpad.


8